İKO Başkanı Atayık, yastık altındaki altın miktarının dünya genelindeki tahminlere göre 5 bin ton civarında olduğunu ifade etti. Kimi kurum ve uzmanların bu rakamı 6 bin 500-7 bin ton arasında değerlendirdiklerini belirten Atayık, manevi değere sahip ve bankalara verilemeyen stokları göz önünde bulundurmak gerektiğini vurguladı. Kendi tahminlerinin de daha ikna edici olabileceğine inandığını dile getiren Atayık, Türkiye’nin nüfusu ve hanehalkı sayısının dikkate alınarak bu miktarın akılcı olup olmadığını incelemeyi önerdi. Bugünkü altın fiyatları ile bu birikimlerin toplam değerinin yaklaşık 500 milyar doları geçtiği tahmin ediliyor.
İthalat ve Sektörel Kullanım
Atayık, Türkiye’ye ithal edilen altının sadece yüzde 40-50'sinin kuyumculuk ve mücevherat sektöründe kullanıldığını açıkladı. İthal edilen altının sektörde tüketilen kısmının kilogram başına 2 bin 500-5 bin dolar arasında katma değer yarattığını belirten Atayık, bunun da Türkiye’nin en değerli ihracat ürünlerine dönüşmesi adına önemli katkı sağladığını ifade etti. 2023 yılı itibarıyla, 18 ayrı altın madeni sahasında üretim yapıldığını ve bu üretim sonucunda 35,5 ton altın üretimi beklenirken, 2024’te bu rakamın 32,2 ton olmasının öngörüldüğünü belirtti.
Yurt İçi Üretim ve İhtiyacın Karşılanması
İKO Başkanı Atayık, yurt içi altın üretimi ve hurda geri dönüşümünün artmasının, Türkiye'nin altın ihtiyacını karşılama oranını yükselteceğini vurguladı. Yıllık olarak kuyumculuk ve mücevherat üretiminde 170-200 ton arasında bir ithalat gereksinimi olduğunu açıklayan Atayık, yurt içi üretimin ve geri dönüşüm oranlarının artmasının, ithalat ihtiyacını azaltacağına dikkat çekti. Ayrıca, yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılma sürecinin yavaş ilerlediğini, bunun en büyük nedeninin vatandaşların yeteri kadar güven duyamaması olduğunu ifade etti.
Kuyumcu Rolü ve YAY-SİS Projesi
Atayık, yastık altındaki birikimlerin ekonomiye kazandırılmasında kuyumcuların rolünün önemli olduğunu belirtirken, bu süreç için Yastık Altı Altın Yatırımları Sistemi (YAY-SİS) adında bir proje önerdiklerini açıkladı. Bu sistemle 27 kuyumcu odası ve 86 kuyumcu derneğine bağlı üyelerin, finansal güçleri oranında kredilendirilmesi hedefleniyor. Ayrıca, sistemin kurulması ile vatandaşlar ve kuyumcular arasındaki bağlantının güçlenmesi beklenmektedir. Atayık, sistemin hem ekonomik hem de güvencenin artırılmasına katkı sağlayacağını dile getirdi.
Altınbank Kurulması Önerisi
İKO Başkanı, yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılması çalışmalarını hızlandırmak amacıyla "Altınbank" kurulmasını önerdi. Bu bankanın, kuyumcuların üstlenebileceği bir kooperatif yapısında olması gerektiğini savunan Atayık, bu sayede sektördeki çeşitli ihtiyaçların karşılanabileceğini belirtti. Altınbank’ın, hanehalkındaki yastık altı altınların ekonomiye kazandırılması yönünde önemli bir adım olacağını ifade etti. Atayık, bankanın kurulumu ile birlikte sektörde yaşanan ithalat ve cari açık gibi sorunların da daha kolay bir şekilde çözüleceğine inandığını vurguladı.
