Akdeniz Üniversitesi'nde görevli Doç. Dr. Güray Doğan, Antalya'da deniz seviyesinin alarm verici bir hızla yükselmeye devam ettiğini bildirdi. Son on yıl içinde deniz seviyesinin yaklaşık 7.5 santimetre yükseldiğini belirten Doç. Dr. Doğan, bölgedeki iklim değişikliğiyle bağlantılı olan olumsuz olayları da dile getirdi. Kötü hava koşulları, orman yangınları ve büyük dalgalar, bu durumu destekleyen örnekler arasında yer alıyor. Kişisel yaşam ve çevre açısından tehdit oluşturan bu durumlar, insanoğlunun yarattığı iklim değişikliği ile doğrudan ilişkili. Su kaynakları, tarım ve enerji sistemleri üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi gerektiği önemle vurgulandı.
İklim Değişikliğinin Etkileri
Doç. Dr. Güray Doğan, karbondioksit emisyonlarındaki artışa dikkat çekerek, iklim değişikliğinin hayatımıza pek çok olumsuz sonuç getirdiğini ifade etti. Güneşin yeryüzüne düşen ışınlarının dengesizliği ve kara ile denizler arasındaki ısı farklılıkları, özellikle Antalya'da hızlı ve yoğun bir şekilde hissediliyor. Bu durum fırtınalara ve hortumlara sebep olmakta, iklim değişikliğinin bir sonucunu oluşturuyor. 2023 verilerine göre, dünya sıcaklık ortalaması 1,21 santigrat derece artış gösterirken, Türkiye’de bu rakam 1.8 santigrat dereceye ulaşmış durumda. Bu da, Türkiye’nin global ortalamadan yaklaşık yüzde 50 daha fazla sıcaklık yaşadığını gösteriyor.
Denizlerin Isınma Süreci
Doç. Dr. Doğan, Antalya'da deniz seviyesinin yükselmesi konusuna da değinerek, her on yılda ortalama 7.5 cm'lik bir artışın öngörüldüğünü söyledi. Bu artışın deniz suyu sıcaklıklarının artmasıyla yakından ilişkili olduğunu belirten uzman, 1960'lardan günümüze karbon emisyonlarının yıllık olarak arttığını ve günümüzde bu rakamın daha da yükseldiğini ifade etti. Denizlerin ısınma sürecinin devam edeceğinin altını çizen Doç. Dr. Doğan, bu durumu ciddi bir çevresel tehdit olarak görüyor. Ayrıca, deniz seviyesi artışlarının yerel ekosistemlere yaratabileceği etkilerin de sürekli takip edildiğini vurguladı.
Deniz Seviyesi Artışının Uzun Vadeli Etkileri
Deniz seviyesindeki yıllık yükselişin başlangıçta göz ardı edilebilecek derecede düşük görünmesine rağmen, bu düşüşün birikimli etkileri zamanla belirginleşmektedir. Doç. Dr. Güray Doğan, yıllık 0.74 mm olarak görülen artışın, 10 yıl sonunda 7.5 cm'ye tekabül ettiğini ve bunun önemli bir rakam olduğuna dikkat çekti. Ölçüm istasyonları aracılığıyla bu verilerin titizlikle takip edildiğini belirten uzman, deniz seviyesindeki değişimlerin toplum üzerinde yaratacağı etkilerin zamanla daha belirgin hale geleceğini dile getirdi.
Tarım ve Ekosistem Üzerindeki Tehditler
Özellikle Antalya'nın doğu kesimlerinde deniz seviyesi artışlarının tarımsal alanlar üzerinde büyük olumsuz etkiler yaratabileceğini dile getiren Doç. Dr. Doğan, tuzlanma gibi sorunların ortaya çıkabileceğini belirtti. Deniz suyunun tatlı su kaynakları ile birleşmesi, tarım için ciddi sorunlar getirebilir. Özellikle Serik bölgesinde bu etkilerin daha fazla hissedileceği öngörülüyor. Bu durumlar, tar böyle davranmamız gerektiğini bilmeli ve tedbirlerimizi almalı.
Gelecek Tehditleri ve Uyarılar
Doç. Dr. Güray Doğan, ilerleyen yıllarda deniz suyu seviyesinin daha da yüksek değerlerle artacağını belirtti. Küresel ısınmanın etkileri yüz yıllar süresince denizler üzerinde hissedilecek. 1850 yılından bu yana süregelen iklim değişiklikleri, denizlerdeki ısınmayı artırırken, bu durum okyanus akıntılarıyla da ilişkilidir. Uzmanlar, genel olarak deniz seviyesi artışlarının küresel ölçekte süreceğini belirtmektedir. Doç. Dr. Doğan’ın görüşleri, bu sürecin ciddiyetini ve acil alınması gereken önlemlerin gerekliliğini ortaya koyuyor.
