NATO’dan 2035’e Kadar Savunma Bütçesi Hamlesi, Moskova’dan Tepki: Lavrov’dan Sert Çıkış
Lahey Zirvesi’nde Hedef: Savunma Bütçeleri %5’e Çıkacak
Lahey’deki NATO Zirvesi’nde yer alan 32 üye ülke, savunma harcamalarını 2035’e kadar gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) oranının %5’ine çıkarmayı taahhüt etti . Bu hamle, mevcut %2 hedefinin üzerine çıkarak savunma stratejilerinde köklü bir değişimi temsil ediyor. %3,5’lik asli savunma giderleri ve %1,5’lik savunma ile ilişkili diğer alanlar (siber güvenlik, altyapı, savunma sanayii vb.) için ayrı kalemler belirlendi .
Ortak deklerasyonda, bu hedefin ilerlemesi 2029’da yeniden değerlendirilecek, destek verilen Ukrayna harcamalarının da bu sayılara dahil edilebileceği belirtildi .
ABD Başkanı Trump bu yeni harcama düzeyini “NATO’nun tarihindeki en büyük zafer” olarak nitelendirdi ve %5 hedefine ulaşmanın yılda 1 trilyon dolarlık ek kaynak anlamına geleceğini söyledi. Sekreter Genel Mark Rutte de bu hamlenin “savunma sanayisini güçlendireceğini ve birleşik savunmayı sağlayacağını” belirtti .
Zirveye damga vuran bir diğer gelişme ise Avrupa ve Kanada üzerindeki savunma yükünün “daha fazla kaldırılması gerektiği” mesajı oldu .
Lavrov’dan NATO’ya Rest: Tehdit Değil, İç Çürüme!
NATO’nun bu yeni hedefi Moskova’da geniş yankı uyandırdı. Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü Dışişleri Bakanları Toplantısı sonrasında yaptığı açıklamada, Batı’nın hayali tehditlere milyarlar harcayarak “NATO’yu içeriden çökerteceğini” savundu .
Lavrov, “Bu artış Rusya’nın güvenliğini tehdit etmez” demesine rağmen, NATO’nun içeriden çözülüp duraksayacağını ileri sürdü .
Ayrıca, Polonya Dışişleri Bakanı’nın “Rusya’nın askeri yığınağı NATO’yu çökertebilir” yorumuna da yanıt veren Lavrov, “Bu kadar zeki bir kişi, NATO’nun savunma harcamaları yüzünden kendi sonunu getirdiğini de fark edebilir” diye sitem etti .
Rusya: Bütçeyi Düşürme Planı Var, Mantık ve Sağduyu Esası
Kremlin ayrıca, ABD ve Avrupa’nın aksine Rusya’nın savunma bütçesini düşürmeye hazırlanmakta olduğunu açıkladı. Devlet Başkanı Putin’in yönlendirmesiyle Kremlin, askeri stratejisini “mantık ve sağduyu eksenine oturtma” siyaseti izliyor.
Buna rağmen, Moskova teknolojiye yatırımını sürdürüyor; ancak bütçe artışı değil, verimlilik ve yeniden yapılanma ön planda.
Bu durumda, bütçe savaşları cephelerden saha raporlarına değil, diplomasi masalarına taşınıyor.
🔍 Diplomaside Yeni Cepheler Oluşuyor
Bu karşılıklı açıklamalar, NATO-Rusya hattındaki gerilimi yeni bir boyuta taşıdı. Artık güvenlik, sadece silahlanma değil; ekonomi, teknoloji ve diplomasi cephesinde de veriliyor. Zirveyle belirlenen %5 hedefi, 2035 yılına kadar tüm üye ülkelerde uygulanmak üzere yıllık bazda takip edilecek. Bu da her ülkenin ne kadar savunma harcaması yaptığı, hangi alanlara yatırım yaptığı konusunda sıkı bir denetim altında tutulacağı anlamına geliyor.
🎯 Sonuç: Yeni Dönemde Askeri Strateji ve Bütçelerde İçe Dönük Kırılmalar
Özetle, Lahey Zirvesi ile başlayan süreç:
NATO üyeleri savunma bütçelerini GSYİH’nın %5’ine çıkarmayı taahhüt etti.
ABD baskısı ve Avrupa’nın savunma yükünü artırma kararı, ittifak içi yük paylaşımını yeniden yapılandırdı.
Rusya cephesinde Lavrov’dan sert tepkiler geldi, NATO hedefini kendi çöküşü olarak tanımladı.
Moskova, bütçe yerine stratejik verimlilik ve teknolojiye odaklanacağını açıkladı.
Soğuk Savaş sonrası dönemde cepheler diplomaside ve ekonomi-politik arenada yeniden şekilleniyor.
NATO’nun bu hamlesi ve Rusya’nın karşı stratejisi, savunma politikalarının artık sadece ülke savunması değil; içeriden dengeleri, kamuoyu algısını ve küresel ekonomik güç dengelerini de kapsadığını gösteriyor.
Önümüzdeki yıllarda, savunma bütçelerindeki artışla birlikte diplomaside yeni başlangıç çizgileriyle yüzleşeceğimiz kesin görünüyor.
