Hava sıcaklıkları rekor seviyelere ulaştıkça elimiz soğuk içeceklere daha çok gider oldu. Birçok kişi serinlemek için buz gibi kahvelere, meyveli çaylara, milkshakelere yöneliyor. Ancak dışarıdan bakıldığında ferahlatıcı gibi görünen bu renkli içeceklerin aslında sağlığımıza pek çok olumsuz etkisi var. Özellikle bubble tea, milkshake, gazlı içecekler ve tatlandırılmış soğuk kahveler dikkatli tüketilmezse uzun vadede ciddi riskler oluşturabiliyor.
Bubble Tea: Renkli Ama Riskli
Son zamanlarda oldukça popüler hale gelen bubble tea, özellikle gençler ve çocuklar arasında sık tercih ediliyor. Ancak bu içeceklerin içeriğine baktığınızda tablo çok da iç açıcı değil. Çay, süt, meyve aromaları, renklendiriciler, şeker ve yüksek fruktozlu mısır şurubu gibi birçok katkı maddesi içeriyor. Altında biriken nişasta bazlı ‘tapyoka topları’ da sindirimi zorlaştırabiliyor.
Orta boy bir bubble tea, yaklaşık 317 kalori ve 36 gram şeker içeriyor. Bu, sıcak havalarda fark etmeden günlük şeker ihtiyacınızı birkaç dakikada aşmak demek. Üstelik, bu içeceklerin bazı çeşitlerinde kullanılan şuruplar karaciğer yağlanmasına, insülin direncine ve bağırsak sağlığının bozulmasına neden olabiliyor. Ayrıca inci şeklindeki bu toplar küçük çocuklarda boğulma riskine de yol açabiliyor.
Soğuk Kahveler: Kafein Tuzaklarına Dikkat
Yaz aylarında artan bir başka tüketim de soğuk kahveler. Özellikle aromalı olanlar (karamel, vanilya, çikolata vb.) yoğun şeker ve kremayla hazırlanıyor. Şekerli soğuk kahveler serinletici gibi görünse de içerdiği yüksek kalori ve kafein nedeniyle su kaybını artırarak dehidrasyona sebep olabiliyor. Fazla tüketildiğinde vücuttan sıvı ve vitamin kaybına yol açabiliyor. Günlük kafein alımı ise 400 mg'ı geçmemeli. Kahve içerken su tüketimini artırmak ve şekerli türlerden uzak durmak gerekiyor.
Milkshakeler: Tatlı Ama Tehlikeli
Milkshake'ler çocukların en çok tercih ettiği içeceklerin başında geliyor. Ancak içeriğinde buz, süt, şeker, krema, aroma verici ve çoğu zaman yüksek fruktozlu mısır şurubu bulunuyor. Küçük boy bir milkshake bile yaklaşık 250 kalori ve 48 gram şeker içerebiliyor. Bu içeceklerin sık tüketimi vücut ağırlığında artışa, insülin direncine ve karaciğer yağlanmasına yol açabiliyor. Ayrıca lif içeriği çok düşük olduğu için besleyici değil. Bu yüzden çocukların bu tarz içecekleri sık içmemesi, içiyorsa da mutlaka porsiyon kontrolü yapılması gerekiyor.
Gazlı İçecekler: Tatlı Serinlikten Çok Daha Fazlası
Gazlı içecekler yaz aylarında ferahlatıcı gibi görünse de içeriğinde bol miktarda şeker, renklendirici, asit ve katkı maddesi barındırıyor. Bir kutu (350 ml) gazlı içecekte yaklaşık 40 gram şeker bulunuyor. Bu içeceklerin sık tüketilmesi obezite, tip 2 diyabet, kalp-damar hastalıkları ve diş çürükleri riskini artırıyor. Ayrıca çocuklarda süt tüketiminin azalmasına ve kemik mineral yoğunluğunun düşmesine yol açabiliyor. Özellikle 12-15 yaş grubundaki kız çocuklarında kemik gelişimini olumsuz etkilediği gösterilmiş.
Peki Ne Tüketelim? Sağlıklı Alternatifler Var mı?
Elbette var! Serinlemek için ille de şekerli ve katkılı içecekler şart değil. İşte sağlıklı alternatiflerden bazıları:
Su: En doğal, en etkili ve en sağlıklı serinletici. Gün boyunca yeterli miktarda tüketmeye özen gösterilmeli.
Şekersiz limonata: Evde taze limon, nane, salatalık gibi malzemelerle hazırlanan limonatalar ferahlatıcı ve sağlıklı.
Ayran, sade kefir ve maden suyu: Hem sıvı ihtiyacını karşılar hem de besleyici değer taşır.
Taze meyveli smoothie’ler: Şekersiz ve katkısız olarak hazırlandığında vitamin deposu olabilir.
Şekersiz soğuk kahveler: Filtre kahve ya da americano gibi sade alternatifler tercih edilebilir.
Sonuç: Serinlik Sağlıktan Önemli Değil
Yaz sıcaklarında ferahlamak hepimizin hakkı. Ancak bu serinliği sağlığımızı riske atarak kazanmamalıyız. Şeker ve katkı maddeleriyle dolu içecekler yerine doğal ve besleyici alternatiflere yönelmek, hem vücudumuzu korur hem de uzun vadede daha enerjik ve sağlıklı kalmamıza yardımcı olur.
Unutmayın, serinlemek için sağlığınızdan ödün vermenize gerek yok. Doğru içecek seçimleriyle yazı daha hafif ve sağlıklı geçirebilirsiniz.
